Bạo động đẫm máu ở Tân Cương (Trung Quốc)

Một cuộc bạo động lớn đã xảy ra tại thủ phủ Urumqi, khu tự trị Tân Cương (Trung Quốc) vào tối 5-7-2009. Nhật Báo Trung Quốc dẫn lời ông Liễu Diệu Hoa, cảnh sát trưởng Tân Cương, cho biết tính đến ngày 6-7 đã có ít nhất 140 người chết và 828 người bị thương.


Ông Hoa nói nhiều thi thể đã được tìm thấy trên khắp các con đường và ngõ hẻm ở Urumqi. Những người quá khích đã đốt cháy hơn 500 chiếc xe, cửa hiệu và nhà cửa trong khu vực này.
Kết quả điều tra sơ bộ của chính quyền cho thấy cuộc bạo động có liên quan đến bà Rebiya Kadeer, nữ doanh nhân người Trung Quốc bị bắt năm 1999 với cáo buộc làm tổn hại đến an ninh quốc gia. Bà này được trả tự do vào tháng 3-2005 và sau đó sang Mỹ để chữa bệnh.
Phía Trung Quốc cáo buộc bà Rebiya Kadeer đã lãnh đạo tổ chức ly khai Đại hội thế giới của người Duy Ngô Nhĩ gây ra cuộc bạo động này. Tối 4-7, trên Internet, tổ chức trên đã kêu gọi những người ủng hộ “hãy can đảm” và “làm việc đại sự”.
Tân Hoa xã dẫn lời chủ tịch khu tự trị Tân Cương Nur Bekri khẳng định các lực lượng khủng bố, ly khai và cực đoan ở Tân Cương đã lợi dụng một cuộc ẩu đả gần đây giữa nhóm công nhân người Duy Ngô Nhĩ (8,3 triệu người Duy Ngô Nhĩ theo Hồi giáo và nói tiếng Thổ, chiếm 45% dân số) và người Hán (41%) để kích động mối xung đột sắc tộc giữa hai bên. Vụ việc xảy ra trong một nhà máy sản xuất đồ chơi ở tỉnh Quảng Đông ngày 26-6 khiến hai công nhân người Duy Ngô Nhĩ thiệt mạng.
Các nhân chứng kể với AP rằng vụ bạo động xảy ra lúc 20g30 ngày 5-7 (giờ địa phương), giữa khoảng 3.000 người Duy Ngô Nhĩ có trang bị gậy gộc, dao và đá với 1.000 cảnh sát có vũ trang. Tính đến sáng 6-7, cảnh sát Trung Quốc đã bắt giữ 10 nhân vật chủ chốt của cuộc bạo động cùng hàng trăm người tình nghi ủng hộ cuộc bạo động này.
Theo Nhật Báo Trung Quốc, hiện cảnh sát đang lùng sục khắp thành phố Urumqi để truy lùng 90 nhân vật chủ chốt khác bị cho là đứng đầu cuộc bạo loạn. An ninh đang được thắt chặt ở đây, lực lượng cảnh sát được huy động tối đa để bảo vệ các cơ quan quan trọng như các nhà máy nhiên liệu, điện và các cơ quan báo chí, đài truyền hình ở khu Tân Cương do quan ngại những cuộc bạo động quy mô lớn sẽ tiếp tục diễn ra.

VIdeo về cuộc bạo động